Στην Κύπρο η καρδιά της Ευρώπης πάλι τουφεκίζεται...

Μόλις πριν λίγες μέρες ο Πρόεδρος της Κύπρου διαβεβαίωνε και εφησύχαζε τους Κυπρίους ότι δεν θα συμφωνούσε ποτέ σε κούρεμα καταθέσεων. Και τελικά όχι μόνο τους αιφνιδίασε, αλλά η απόφαση του eurogroup για μερική δήμευση των καταθέσεων άρχισε να εφαρμόζεται πριν καν εγκριθεί από την Κυπριακή Βουλή. Απ’ευθείας από την ηγετική ομάδα των Βρυξελλών στις Τράπεζες της Κύπρου, που φάνηκαν σαν «έτοιμες από καιρό» να εφαρμόσουν μια απόφαση που είχε ληφθεί μόλις πριν λίγες ώρες...

Αν τελικά η Κυπριακή Βουλή εγκρίνει αυτήν την απόφαση της αυτόματης μερικής δήμευσης των καταθέσεων («τέλος σταθερότητας» 6.75%  για κάτω από 100,000 και 9.9% για πάνω από 100,000 ευρώ), τότε θα είχε ενδιαφέρον να αντιπαραβάλλουμε και τα 20 δις, που αντιστοιχούσαν στο 9% των 240 δις των καταθέσεων στην Ελλάδα, τα οποία οι Έλληνες καταθέτες αναγκάστηκαν να τραβήξουν από τις τράπεζες την περίοδο 2010-2012 για να ανταποκριθούν στην λιτότητα, την φορολογία, τα χαράτσια κλπ.

Στην ουσία η βίαιη ανακατανομή πλούτου σε βάρος των μικρών και μεσαίων τάξεων αποταμιευτών, που πάει  να συμβεί τώρα και στην Κύπρο με τρόπο αιφνιδιαστικό, έχει ήδη συμβεί στη χώρα μας, είτε άμεσα, όπως με το PSI στους μικροομολογιούχους, είτε έμμεσα και σταδιακά με τις αναλήψεις για τις ανάγκες επιβίωσης στις συνθήκες της παρατεταμένης λιτότητας και της ύφεσης. Μια οικονομική αφαίμαξη που συνεχίζεται χωρίς μάλιστα να αποκλείει, ενόψει του νέου επερχόμενου κουρέματος, και ένα αιφνιδιαστικό κούρεμα καταθέσεων. Και την επόμενη μέρα, όπως σήμερα στην Κύπρο, κάποιοι θα ζητούν τη λίστα με τα ονόματα των καταθετών που έβγαλαν τις αμέσως προηγούμενες μέρες τα χρήματά τους από τη χώρα. Όμως στην Κύπρο φαίνεται πως υπήρξε και μια ουσιαστική, αλλά και μια προσχηματική διαφορά που συσχετίζονται μεταξύ τους. 

Η ουσιαστική διαφορά πρέπει να αφορά τις υψηλές καταθέσεις των Ρώσων στην Κύπρο που σύμφωνα με το Russia Forbes υπολογίζονται από 8 μέχρι 35 δις – δηλαδή μέχρι και το ήμισυ των συνολικών καταθέσεων στην χώρα. Τα παράδοξο εδώ είναι πως όταν το μαύρο χρήμα είναι ρωσικό και κατευθύνεται στην Κύπρο φαίνεται να ενοχλεί τον Γερμανικό Βορρά, ενώ όταν αυτό προέρχεται από όλον τον κόσμο και πηγαίνει στις τράπεζες του Βορρά και της Ελβετίας τότε είναι καλοδεχούμενο.

Η προσχηματική διαφορά είναι η μεγάλη αναλογία καταθέσεων προς το ΑΕΠ της χώρας. Αν ωστόσο συμβουλευτούμε σχετικούς πίνακες θα παρατηρήσουμε ότι εκτός από την Κύπρο και η Ιρλανδία είχε ανάλογη υψηλή αναλογία – για το 2009 η Κύπρος ήταν στο 2,72 και η Ιρλανδία στο 2,33. Ωστόσο δεν επιλέχτηκε λύση δήμευσης καταθέσεων για τους Ιρλανδούς. Μια απάντηση θα μπορούσε να είναι ότι οι μαθητευόμενοι μάγοι του Βερολίνου και των Βρυξελλών συνεχίζουν να δοκιμάζουν ξόρκια και ευχές. Αλλά η πιο πιθανή απάντηση είναι ότι ο Γερμανικός Βορράς θέλει να τιμωρήσει τους Κύπριους γιατί ένα σημαντικό μέρος αυτών των χρημάτων προέρχεται από τη Ρωσία.

Πρόσφατες δηλώσεις του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε θυμίζουν ρητορική ψυχρού πολέμου: «Υποστηρίζουμε αυτό το πρόγραμμα οικονομικής ενίσχυσης με μεγάλη απροθυμία και ενόχληση. Ειδικά η παρουσία ρωσικών χρημάτων μου προκαλεί μια πολύ άσχημη γεύση στο στόμα. Θα θέλαμε πάρα πολύ να πέσει η Κύπρος λόγω του ρωσικού χρήματος και τις πρακτικές του ξεπλύματος. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε λόγω της διασύνδεσης της Κύπρου με τις άλλες χώρες της ευρωζώνης». Είναι φανερό ότι οι «Ρώσοι πελάτες» λειτουργούν σαν ένα άλλοθι για την χειραγώγηση και τον έλεγχο της Κυπριακής οικονομίας και των φυσικών της πόρων.

Και βέβαια για την κάθε επικείμενη τιμωρία στήνεται το αναγκαίο σκηνικό. Δεν είναι για παράδειγμα τυχαία η άρνηση των Γερμανών – στον σχεδιασμό της Τραπεζικής Ένωσης – για την πανευρωπαϊκή εγγύηση των καταθέσεων. Όπως θα είναι παράπλευρη συνέπεια του «εξαγνισμού» ακόμη ενός «αμαρτωλού» κράτους-μέλους, κάποια κεφάλαια να ανακατευθυνθούν προς τις τράπεζες του ηγετικού Βορρά. Σύμφωνα με το Bloomberg μόλις μέσα σε ένα χρόνο (Αύγουστος 2011-Ιούλιος 2012) από τις τράπεζες της Ισπανίας, της Πορτογαλίας, της Ιρλανδίας και της Ελλάδας έφυγαν 326 δις ευρώ, ενώ την ίδια περίοδο οι καταθέσεις στις τράπεζες της Γερμανίας και της Γαλλίας αυξήθηκαν περί τα 300 δις ευρώ. 

Μετά και το παράδειγμα/προηγούμενο της Κύπρου η αποδιάρθρωση της Ευρωζώνης επιταχύνεται καθώς οι αποκλίσεις μεταξύ της περιφέρειας και του πυρήνα μεγαλώνουν ακόμη περισσότερο. Όπως εύστοχα σημειώνει ο Τζωρτζ Φρίντμαν στο Stratfor: «Μέχρι πρόσφατα, η χρεοκοπία ήταν ο πρώτος φόβος των Ευρωπαίων, τουλάχιστον της οικονομικής, πολιτικής και δημοσιογραφικής ελίτ. Μπορεί να προχώρησαν πολύ στο θέμα της επίλυσης του τραπεζικού προβλήματος, όμως το έκαναν δημιουργώντας μια μαζική κοινωνική κρίση. Αυτή η κοινωνική κρίση δημιουργεί μια βίαιη πολιτική αντίδραση που θα αποτρέψει την υλοποίηση της γερμανικής στρατηγικής».

Με δυο λόγια θα μπορούσαμε να πούμε ότι αυτές τις μέρες στην Κύπρο η καρδιά της πάλαι ποτέ Ευρωπαϊκής ιδέας για αλληλεγγύη και κοινή προοπτική πάλι τουφεκίζεται...

ΥΓ. Ο τίτλος παράφραση στίχου από ποίημα του Ναζίμ Χικμέτ: «πάντα η καρδιά μου στην Ελλάδα τουφεκίζεται».

Δ. Τρικεριώτης (Follow on Twitter)