 |
Ruggiero SL, Mehrotra B. 2009, Annu.Rev.Med. 60:85 |
Στο κύριο άρθρο του τελευταίου τεύχους του περιοδικού «Head Face Medicine», με τίτλο «Infection, vascularization, remodelling - are stem cells the answers for bone diseases of the jaws?», οι J. Handschel και U. Meyer επιχειρούν μια σύνοψη της βασικής και συχνά αντιφατικής γνώσης σχετικά με την παθοφυσιολογία των κυρίαρχων οστεονεκρωτικών παθήσεων των γνάθων. Επιπλέον αναφέρονται στις νέες θεραπευτικές δυνατότητες που επιφυλλάσσει για το μέλλον η εφαρμογή των βλαστοκυττάρων. Παραθέτουμε αυτό το ενδιαφέρον editorial:
«Πολλές είναι οι δημοσιεύσεις σχετικά με την παθογένεση και τη θεραπευτική προσέγγιση τριών νοσημάτων που κυριαρχούν στην παθολογία των γνάθων: α) την οστεονέκρωση από ακτινοβολία, β) την οστεομυελίτιδα και γ) την οστεονέκρωση από διφωσφονικά [1, 2].
Παρότι σε αυτές τις μελέτες διασαφηνίζονται ικανοποιητικά η επίπτωση, οι παράγοντες κινδύνου και οι στρατηγικές θεραπείας, εν τούτοις, λίγες είναι οι αναφορές στις...
λεπτομέρειες σχετικά με την υποκείμενη παθοφυσιολογία και ειδικώτερα για κάθε μια από αυτές τις τρείς παθήσεις, χωριστά.Για παράδειγμα στους ασθενείς με καρκίνο, η ανασοκαταστολή που προκαλείται από τη θεραπεία και η παρουσία πλήθους μικροοργανισμών στη στοματική κοιλότητα ευνοούν την εμφάνιση της χρόνιας οστεομυελίτιδας. Δεν έχει ωστόσο διευκρινιστεί αν αυτές οι συνθήκες ευνοούν και την εμφάνιση της οστεονέκρωσης από διφωσφονικά. Η τρέχουσα έρευνα είναι περισσότερο ενδεικτική για λοίμωξη του νεκρωτικού οστού παρά για νέκρωση του μολυσμένου οστού [3].
Σχετικά με την επίδραση στο ανοσοποιητικό σύστημα η βιβλιογραφία είναι αντιφατική. Από τη μια, τα διφωσφονικά αναστέλλουν την ενεργοποίηση και τον πολλαπλασιασμό των Τ-λεμφοκυττάρων και καταστέλλουν την παραγωγή μονοκυττάρων και διαφόρων προφλεγμονωδών κυτταροκινών [4]. Από την άλλη, τα διφωσφονικά αυξάνουν την παραγωγή των προφλεγμονωδών κυτταροκινών των λεμφοκυττάρων [5].
Η ευρύτερα αποδεκτή άποψη σχετικά με την αιτία της οστεονέκρωσης από ακτινοβολία είναι η θεωρία της υποξίας, της μετακτινικής υπαγγείωσης και υποκυτταρικότητας [6, 7]. Δεν υπάρχουν, ωστόσο, στοιχεία ότι στις νεκρωτικές περιοχές της οστεονέκρωσης από διφωσφονικά ελαττώνονται η αγγείωση και η αιμάτωση, παρότι έχει αναφερθεί η αντι-αγγειογενετική επίδραση των διφωσφονικών [8].
Παρότι δεν έχουν δημοσιευθεί αποτελέσματα σε ανθρώπους που να αποδεικνύουν την επίδραση των διφωσφονικών στην οστική αναδόμηση, εν τούτοις, η καταστολή της αναδόμησης θεωρείται αιτιολογικός παράγοντας για την οστεονέκρωση από διφωσφονικά [2].
Συνολικά, υπάρχουν ελάχιστες μελέτες σε πειραματόζωα που να διευκρινίζουν τη βασική παθοφυσιολογία αυτών των τριών οστικών παθήσεων. Μόλις πρόσφατα, μια νέα θεραπευτική προσέγγιση προτάθηκε αποσαφηνίζοντας έναν πιθανό αιτιολογικό παράγοντα για την οστεονέκρωση από διφωσφονικά
Οι Kikuiri και συν., πραγματοποίησαν έγχυση μεσεγχυματικών βλαστοκυττάρων σε ποντίκια που χρησιμοποιήθηκαν σαν πειραματικά μοντέλα οστεονέκρωσης από διφωσφονικά. Τα βλαστοκύτταρα, τροποποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα, έδρασαν προληπτικά και θεράπευσαν την οστεονέκρωση από διφωσφονικά [9].
Με δεδομένη την ικανότητα τους να προκαλούν έκτοπο σχηματισμό οστού [10] καθώς και αγγειογένεση [11], τα βλαστοκύτταρα μπορούν στο μέλλον να αποτελέσουν θεραπευτική επιλογή για τις οστικές παθήσεις που αναφέρθηκαν. Ειδικώτερα, σε ότι αφορά το σύνολο των δυνατοτήτων από τις διάφορες σειρές βλαστοκυττάρων [12, 13], αυτά τα κύτταρα θα μπορούσαν να καταστούν ένα ελπιδοφόρο εργαλείο στα χέρια των κλινικών.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
1. Allen MR, Burr DB: The pathogenesis of bisphosphonate-related osteonecrosis of the jaw: so many hypotheses, so few data. J Oral Maxillofac Surg 2009, 67:61-70.
2. Allen MR: Bisphosphonates and osteonecrosis of the jaw: moving from the bedside to the bench. Cells Tissues Organs 2009, 189:289-294.
3. Yarom N, Yahalom R, Shoshani Y, Hamed W, Regev E, Elad S: Osteonecrosis of the jaw induced by orally administered bisphosphonates: incidence, clinical features, predisposing factors and treatment outcome. Osteoporos Int 2007, 18:1363-1370.
4. Sansoni P, Passeri G, Fagnoni F, Mohagheghpour N, Snelli G, Brianti V, Engleman EG: Inhibition of antigen-presenting cell function by alendronate in vitro. J Bone Miner Res 1995, 10:1719-1725.
5. Coxon FP, Thompson K, Rogers MJ: Recent advances in understanding the mechanism of action of bisphosphonates. Curr Opin Pharmacol 2006, 6:307-312.
6. Chrcanovic BR, Reher P, Sousa AA, Harris M: Osteoradionecrosis of the jaws--a current overview--part 1: Physiopathology and risk and predisposing factors. Oral Maxillofac Surg 2010, 14:3-16.
7. Prott FJ, Handschel J, Micke O, Sunderkotter C, Meyer U, Piffko J: Long-term alterations of oral mucosa in radiotherapy patients. Int J Radiat Oncol Biol Phys 2002, 54:203-210.
8. Wood J, Bonjean K, Ruetz S, Bellahcene A, Devy L, Foidart JM, Castronovo V, Green JR: Novel antiangiogenic effects of the bisphosphonate compound zoledronic acid. J Pharmacol Exp Ther 2002, 302:1055-1061.
9. Kikuiri T, Kim I, Yamaza T, Akiyama K, Zhang Q, Li Y, Chen C, Chen W, Wang S, Le AD, Shi S: Cell-based immunotherapy with mesenchymal stem cells cures bisphosphonate-related osteonecrosis of the jaw-like disease in mice. J Bone Miner Res 2010, 25:1668-1679.
10. Handschel J, Naujoks C, Langenbach F, Berr K, Depprich RA, Ommerborn MA, Kubler NR, Brinkmann M, Kogler G, Meyer U: Comparison of ectopic bone formation of embryonic stem cells and cord blood stem cells in vivo. Tissue Eng Part A 2010, 16:2475-2483.
11. Luo JZ, Xiong F, Al-Homsi AS, Roy T, Luo LG: Human BM stem cells initiate angiogenesis in human islets in vitro. Bone Marrow Transplant 2010.
12. Meyer U, Meyer T, Handschel J, Wiesmann HP: Fundamentals of Tissue Engineering and Regenerative Medicine. Berlin, Heidelberg: Springer-Verlag; 2009.
13. Handschel J, Berr K, Depprich RA, Kubler NR, Naujoks C, Wiesmann HP, Ommerborn MA, Meyer U: Induction of osteogenic markers in differentially treated cultures of embryonic stem cells. Head Face Med
Το πρωτότυπο κείμενο εδώ!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου