Σκάνδαλο Μπάρματ: αφού θυμίζουμε Βαϊμάρη ας διδαχθούμε από αυτήν…

Η πρόσφατη εξοργιστική χαριστική ρύθμιση στις διοικήσεις των Τραπεζών να μην ελεγχθούν για τυχόν παρατυπίες στον δανεισμό των πολιτικών κομμάτων, όπως και άλλων Οργανισμών και Ιδρυμάτων ύποπτων για σχέσεις διαπλοκής, ψηφίστηκε όταν είχε γίνει πια καθαρό ότι αυτά τα δάνεια των εκατομμυρίων ευρώ δεν μπορούν να εξυπηρετηθούν. Με αποτέλεσμα τα παλαιότερα χρέη των πολιτικών κομμάτων να μπορούν να μεταφερθούν στους Έλληνες φορολογούμενους, χωρίς καμία νομική συνέπεια για τα ίδια και τους διαπλεκόμενους δανειστές τους, αλλά και με τέτοιο τρόπο ώστε οι υπεύθυνοι να αφεθούν ανενόχλητοι να χειριστούν αναλόγως και τα τρέχοντα...

Βουλευτές που υπερψήφισαν την τροπολογία δήλωσαν εκ των υστέρων αιφνιδιασμένοι και μετανοιωμένοι. Ωστόσο αυτοί οι ίδιοι ή κάποιοι άλλοι που υπερψήφισαν συνειδητά θα συνεχίσουν να ξορκίζουν με παχιά δημοκρατικά λόγια την άνοδο της ΧΑ, κάνοντας ότι δεν καταλαβαίνουν πως οι υπηρεσίες που προσφέρουν στις εφεδρείες του χρεοκοπημένου πολιτικού συστήματος είναι αυτές οι ίδιες που βάζουν σε κίνδυνο την δημοκρατία επειδή ακριβώς δυναμώνουν τον αντικοινοβουλευτισμό και την ΧΑ. Είναι αυτοί οι ίδιοι που υπηρετούν τον θεσμό του ανευθυνο-υπεύθυνου Έλληνα πολιτικού, που όπως βοήθησε με την ψήφο του την συγκάλυψη του σκανδάλου της Siemens, μέσα στις επόμενες εβδομάδες θα βοηθήσει και την συγκάλυψη του σκανδάλου της λίστας Φαλσιανί.

Αλλά η πολιτική διαφθορά δεν μπορεί να μένει χωρίς συνέπειες. Αυτή η ακατάσχετη και ορμητική ροή σκανδάλων που διαβρώνει μέρα τη μέρα την κοίτη της Ελληνικής δημοκρατίας έρχεται να υπενθυμίσει μια λιγότερο γνωστή ιστορία διαπλοκής τραπεζιτών, επιχειρηματιών και πολιτικών που συντάραξε την επίσης διεφθαρμένη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, εκπαιδεύοντας τα πιο συντηρητικά αντανακλαστικά της κοινωνίας της και συμβάλλοντας στην προπαγάνδα των Εθνικοσοσιαλιστών, που βρίσκονταν τότε ακόμη στο 6,5%

Το σκάνδαλο Κούτισκερ-Μπάρματ (πιο γνωστό σαν σκάνδαλο Μπάρματ) ξέσπασε στις αρχές του 1925 όταν ο πρόεδρος του Ράϊχ Φρίντριχ Έμπερτ κατηγορήθηκε μαζί με άλλους Σοσιαλδημοκράτες πολιτικούς και μέλη του Κεντρώου κόμματος ότι χρησιμοποίησαν τις πολιτικές τους διασυνδέσεις για να προμηθευτούν με απάτες και δωροδοκίες μεγάλα δάνεια από την Κρατική Πρωσσική Τράπεζα και το Εθνικό Ταχυδρομείο. Μεσάζοντες ήταν ο Λιθουανός επιχειρηματίας Ιβάν Κούτισκερ και οι Ρωσσοεβραίοι επιχειρηματίες αδελφοί Ιούλιος και Χένρι Μπάρματ που εξασφάλιζαν τα δάνεια. Οι Γερμανοί πολιτικοί χρηματίζονταν παράνομα και σε αντάλλαγμα διευκόλυναν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες των Μπάρματ. Το σκάνδαλο ξέσπασε όταν αυτά τα δάνεια, λόγω της γενικότερης οικονομικής κατάστασης, δεν μπορούσαν πλέον να αποπληρωθούν.

Ο Κούτισκερ και οι αδελφοί Μπάρματ συνελήφθησαν, δικάστηκαν και καταδικάστηκαν. Το σκάνδαλο έγινε αφορμή για μια μεγάλη εκστρατεία στην οποία μέλη της κυβέρνησης έγιναν στόχοι από μια παράδοξη συμμαχία Κομμουνιστών, Εθνικιστών και μελών της ριζοσπαστικής δεξιάς. Το γεγονός ότι κάποιοι μπορεί να έπαιρναν δάνεια εκατομμυρίων την ίδια στιγμή που οι τράπεζες δάνειζαν με το σταγονόμετρο τον λαό εξόργισε τους Γερμανούς. Αλλά εκτός από τους ναζί και το σύνολο της Γερμανικής Δεξιάς, οι Κομμουνιστές αξιοποίησαν το σκάνδαλο πολιτικά, εφόσον δικαιώνονταν στο ότι ο καπιταλισμός είχε διαφθείρει την Σοσιαλδημοκρατία και τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης.

Στην οικονομικά και εθνικά δοκιμαζόμενη Γερμανία του 1925 ένα σκάνδαλο διαπλοκής και πολιτικής διαφθοράς ενίσχυσε τον συντηρητισμό, έσπειρε την καχυποψία της κοινωνίας απέναντι στο δημοκρατικό πολίτευμα και πυροδότησε τον λανθάνοντα αντισημιτισμό, δίνοντας άλλοθι και βήμα στην ιδεολογία και την προπαγάνδα των ναζί. Επίσης στάθηκε από μόνο του ικανό να συμπαρατάξει πολιτικές δυνάμεις με διαμετρικά αντίθετες ιδεολογίες, γεγονός που έχει κάτι να διδάξει στη σύγχρονη φτηνή δημοσιογραφία και τους απολιτικούς αφορισμούς τύπου «Ζωή Κασιδιάρη».

Αλλά το βασικό δίδαγμα είναι ότι σε εκείνην την Γερμανία του 1925, η δικαιοσύνη μπορούσε να λειτουργήσει και να αποφανθεί αν τελικά υπήρξαν παραλείψεις, δόλος, απάτες, δωροδοκίες και εντέλει διαφθορά και διαπλοκή. Αντίθετα στην χειμαζόμενη Ελλάδα του 2013 η Δημοκρατική Βουλή είτε συγκαλύπτει, είτε αφοπλίζει την δικαιοσύνη για την διερεύνηση της αλήθειας. Και έπειτα τα μέλη της συνωστίζονται στις τηλεοπτικές οθόνες και με στεντόρειες φωνές και απερίγραπτο θράσος «αναλύουν» τον κίνδυνο του αντικοινοβουλευτισμού στην χώρα...

ΥΓ. Περισσότερα  για το σκάνδαλο Μπάρματ:

Martin H. Geyer. Contested Narratives  of the Weimar Republic. The case of the “Kutisker-Barmat Scandal” στο Weimar Publics/Weimar Subjects: Rethinking the Political Culture of Germany in the 1920s (Spektrum: Publications of the German Studies Association)

Δ. Τρικεριώτης (Follow on Twitter)