της Αμαλίας Ζωβόϊλη
Ο φετινός Μάιος ήταν ένας περίεργος μήνας για την Ισπανία. Συνηθισμένοι σε ανοιξιάτικο-σχεδόν καλοκαιρινό-καιρό, ξυπνούσαμε σχεδόν κάθε πρωί κάτω από έναν ουρανό καλυμμένο με βαριά σύννεφα και μουντάδα. Η ερώτηση ήταν κοινή στα χείλη όλων μας: «Μα πού είναι επιτέλους η άνοιξη»; Η απάντηση, αυτή τη φορά δεν ήρθε από τον ουρανό, αλλά από τις πλατείες!
Το Αλικάντε είναι μια μικρή, παραθαλάσσια πόλη στα νοτιοανατολικά της Ισπανίας. Με ελληνικά δεδομένα, έχει το μέγεθος της Πάτρας. Αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κοινότητας της Βαλένθια, όπου ο δείκτης ανεργίας στους νέους κάτω των 25 ετών ξεπερνάει το 50%. Η περιφέρεια του Αλικάντε, το 2009, παρουσίαζε το μεγαλύτερο ποσοστό μεταναστών αναλογικά με τον πληθυσμό της, σε ολόκληρη την Ισπανία.
Ο φετινός Μάιος ήταν ένας περίεργος μήνας για την Ισπανία. Συνηθισμένοι σε ανοιξιάτικο-σχεδόν καλοκαιρινό-καιρό, ξυπνούσαμε σχεδόν κάθε πρωί κάτω από έναν ουρανό καλυμμένο με βαριά σύννεφα και μουντάδα. Η ερώτηση ήταν κοινή στα χείλη όλων μας: «Μα πού είναι επιτέλους η άνοιξη»; Η απάντηση, αυτή τη φορά δεν ήρθε από τον ουρανό, αλλά από τις πλατείες!
Το Αλικάντε είναι μια μικρή, παραθαλάσσια πόλη στα νοτιοανατολικά της Ισπανίας. Με ελληνικά δεδομένα, έχει το μέγεθος της Πάτρας. Αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Κοινότητας της Βαλένθια, όπου ο δείκτης ανεργίας στους νέους κάτω των 25 ετών ξεπερνάει το 50%. Η περιφέρεια του Αλικάντε, το 2009, παρουσίαζε το μεγαλύτερο ποσοστό μεταναστών αναλογικά με τον πληθυσμό της, σε ολόκληρη την Ισπανία.
Την πρώτη μέρα που αποφάσισα να επισκεφτώ την πλατεία, δεν ήξερα τι να περιμένω. Άλλωστε, οι Ισπανοί φημίζονταν για την απάθεια και την προτίμηση τους στη fiesta, αντί των «εξεγέρσεων». Οι indignados (indignado=αυτός που είναι εξοργισμένος με κάτι που θεωρεί άδικο), ήρθαν να δείξουν πως και οι Ισπανοί έχουν ψυχή! Βάδιζα προς την πλατεία, έχοντας στο μυαλό μου μια ομάδα ατόμων να την έχουν καταλάβει, κάτω από τα βλέμματα ενός ισχυρού αστυνομικού κλοιού. Κι ορίστε τι αντίκρυσα, στην Αλικαντινή «εξέγερση»…
Το πρώτο που έκαναν οι ευρισκόμενοι στην πλατεία, ήταν να απλώσουν σε όλο το δάπεδο χαρτιά, για να μπορεί ο καθένας να γράψει την άποψη, σκέψη, ιδέα του. Τις πρώτες μέρες, προσπαθούσαμε να μην πατήσουμε τα χαρτιά και τα καταστρέψουμε. Από χτες το βράδυ, προσπαθούμε να θυμηθούμε πώς έμοιαζε το δάπεδο της πλατείας πριν ξεδιπλωθούν οι πάπυροι! Κι ο κόσμος ακόμη γράφει και, το κυριότερο, διαβάζει.
Το δεύτερο βήμα, ήταν η σύσταση ομάδων, η καθεμιά επιφορτισμένη με μια διαφορετική εργασία. Υπάρχουν ομάδες που ασχολούνται με τις προμήθειες, αναρτώντας καρτελάκια, τι έχουμε και τι χρειαζόμαστε, ομάδα που ασχολείται με τη συλλογή αποκομμάτων από τον ημερήσιο τύπο και την ανάρτηση τους στην πλατεία, ομάδα καθαριότητας, η οποία μάλιστα ανακυκλώνει και άλλα όμορφα.
Στην πλατεία, άνθρωποι όλων των ηλικιών και κοινωνικών τάξεων περπατάνε, τρώνε, διαβάζουν στο γρασίδι, συζητάνε, κοινώς, κάνουν όλα όσα θα έκαναν οι άνθρωποι σε μια πλατεία, μόνο που, στον περιβάλλοντα χώρο υπάρχουν άπειρα φυλλάδια, εφημερίδες, κείμενα, τροφή για σκέψη. Οι «καταληψίες», δεν κουράζονται να επαναλαμβάνουν πως, η συγκέντρωση αυτή είναι ειρηνική και απαιτούν να παραμείνει έτσι. Το πιο εντυπωσιακό, είναι η ανταπόκριση των ανθρώπων σε αυτό το αίτημα. Στο τέλος των 2 Γενικών Συνελεύσεων που γίνονται κάθε μέρα (μεσημέρι και βράδυ) και όπου μαζεύεται πλήθος κόσμου, δεν μένει ούτε σκουπιδάκι στην πλατεία. Άλλωστε, το πανό στο βάθος το λέει ξεκάθαρα: «Η συγκέντρωση αυτή, είναι η εικόνα που δίνουμε προς τα έξω. Ας μην δώσουμε αφορμές σε κανέναν». Και δεν δίνουν, είναι η αλήθεια.
Τι έχουν όμως να μας πουν οι ίδιοι οι indignados, για όσα συμβαίνουν; Μιλάμε με τον Cristobal, ο οποίος ανήκει στην Ομάδα Τύπου της κατασκήνωσης, μαζί με τον Miguel, που εμφανίζεται λίγο αργότερα. Με ρωτάνε για το που σκοπεύω να δημοσιεύσω τα όσα θα πουν, ενώ προσφέρονται να μου δώσουν κάμερα και κασετοφωνάκι για να καταγράψω τη συνομιλία. Κανονικό Γραφείο Τύπου. Ο Cristobal είναι 22 ετών, σπουδάζει δημοσιογραφία, ενώ παράλληλα εργάζεται.
Η πρώτη ερώτηση που του κάνω είναι: «πού ήταν οι Ισπανοί έως τώρα, που δεν φώναζαν ποτέ και απέκτησαν έτσι τη φήμη των παθητικών ανθρώπων»; Με απόλυτη ειλικρίνεια μου απαντάει πως, όντως, «υπήρχε μια παθητικότητα, πως ο κόσμος δεν είχε βγει ως τώρα στους δρόμους γιατί δεν υπήρχε ανάγκη. Κατά κάποιο τρόπο, ήταν όλοι βολεμένοι με το επίδομα ανεργίας ή τους ήταν πιο εύκολο να βρουν δουλειά. Μόλις η κατάσταση δυσκόλεψε, ο κόσμος εξεγέρθηκε. Φαίνεται δειλό να λέμε πως, αρχίσαμε να φωνάζουμε όταν παρουσιάστηκε η ανάγκη να το κάνουμε, αλλά από την άλλη, κάλλιο αργά παρά ποτέ». Δικαίως λοιπόν οι νέοι Ισπανοί είχαν τη φήμη «πολύ φιέστα και καθόλου αγώνας»; «Δυστυχώς ναι, ο κόσμος συνηθίζει να λέει πως στην Ισπανία, οι 5 μέρες της εβδομάδας από τις 7, είναι γιορτή. Μαζί με όλα αυτά, υπήρχε η κουλτούρα του να βγω έξω όχι για να περάσω καλά, αλλά για να μεθύσω, να πάρω ναρκωτικά. Η νυχτερινή έξοδος, ήταν ταυτισμένη σχεδόν αποκλειστικά με το μεθύσι της επόμενης ημέρας, μέθοδος που έγινε της μόδας και αποτελούσε και έναν τρόπο να αποσπώνται οι νέοι από τις πραγματικές ανησυχίες και τα προβλήματα τους. Ο κοινωνικός προβληματισμός υπήρχε, αλλά έμενε μέσα μας, σχεδόν κανείς δεν συζητούσε για πολιτική με τους φίλους του, φαινόταν παράξενο, οι σκέψεις δεν εκφράζονταν δημοσίως και δεν μοιράζονταν».
«Το μόνο λοιπόν που άλλαξε, είναι πως τώρα υπάρχει ανάγκη για ξεσηκωμό; Αν, υποθετικά, αύριο γινόντουσαν όλα όπως πριν, θα σταματούσε και η αγανάκτηση»; «Δεν νομίζω πως μόνο η ανάγκη είναι αυτή που μας έβγαλε στο δρόμο, αλλά και η γενικότερη κατάσταση που επικρατεί γύρω μας. Ειδικά στα νοτιοανατολικά της Ισπανίας, υπάρχουν πάρα πολλά άλλα προβλήματα, όπως το ότι ένας νέος δυσκολεύεται να ξεκινήσει μια αυτόνομη ζωή, να βρει σπίτι να μείνει μόνος του, να νιώσει πως προχωράει στη ζωή του. Υπάρχει ένα γενικότερο κλίμα ανασφάλειας, οι νέοι νιώθουμε πως είμαστε αναλώσιμοι, πως η ζωή μας δεν είναι σίγουρη, πως το μέλλον είναι αβέβαιο».
«Τι ακριβώς είναι αυτό που επιδιώκετε μέσα από αυτή την εξέγερση; Υπάρχει ξεκάθαρος στόχος»; «Το κίνημα αυτό, ξεκίνησε σαν μια φωνή αντίδρασης ενάντια στο δικομματισμό, που χαρακτηρίζει την πολιτική ζωή στην Ισπανία. Ο αρχικός μας στόχος ήταν, να δημιουργήσουμε χώρους σκέψης και συλλογικής ανταλλαγής απόψεων, για να δείξουμε στον κόσμο ότι ο τρόπος που είναι φτιαγμένος ο εκλογικός νόμος, αδικεί τις πιο αδύναμες φωνές, ευνοεί μόνο τα μεγάλα κόμματα. Ο μακροπρόθεσμος στόχος μας, είναι να αλλάξει ο εκλογικός νόμος, να δοθεί η ευκαρία και σε μικρότερες φωνές να μπουν στο Κοινοβούλιο. Ξέρουμε πως αυτό δεν θα αλλάξει από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά κάνουμε τα πρώτα βήματα. Ο εκλογικός νόμος στην Ισπανία είναι τόσο περίπλοκος, που κανείς δεν τον ξέρει ή δεν τον κατανοεί πλήρως. Εμείς, αρχικά, θέλαμε να δώσουμε στον κόσμο την ευκαρία να μάθει, να ενημερωθεί, να κατανοήσει την αδικία. Για το λόγο αυτό, ζητάμε και αλλαγή του τρόπου που απονέμεται η δικαιοσύνη, θέλουμε οι πολιτικοί που διαπράττουν απάτες, επιτέλους, να τιμωρούνται, ζητάμε μια κοινωνία με περισσότερη δικαιοσύνη, μια πραγματική Δημοκρατία».
«Και μετά από εδώ, τι? Δεν μπορείτε να κατασκηνώσετε μια ζωή» «Ο στόχος μας είναι να κρατήσουμε τα πνεύμα και τα διδάγματα αυτής της κίνησης και να συνεχίσουμε. Σκεφτόμαστε ήδη δράσεις που θα μπορούσαμε να αναλάβουμε. Ο στόχος μας θα είναι να ενημερώνουμε τον κόσμο και να τον ευαισθητοποιούμε, απέναντι σε ζητήματα όπως αυτά για τα οποία συζητάμε. Θέλουμε ο καθένας να μάθει να σκέφτεται για λογαριασμό του και όχι όπως του λέει η τηλεόραση ή οι πολιτικοί. Σκεφτόμαστε να καθιερώσουμε συγκεντρώσεις μια φορά το μήνα ή κάθε 15 ημέρες, όπου θα μπορούμε να ξαναβρισκόμαστε και να συζητάμε για την πορεία και την εξέλιξη όλου αυτού που συνέβη, προτείνοντας και περαιτέρω δράσεις» .
«Πώς καταφέρνετε και συντονίζεστε με τις άλλες κατασκηνώσεις. Δεν φοβάστε πως, με τόσο κόσμο, θα χαθεί ο έλεγχος»; «Ευτυχώς ζούμε στην εποχή του ίντερνετ, που μας βοήθησε σε απίστευτο βαθμό να οργανώσουμε και όλο αυτό. Σε κάθε κατασκήνωση υπάρχει ένας εκπρόσωπος, που είναι υπεύθυνος να μεταφέρει και τη γνώμη της ομάδας προς τα έξω. Ο ατομισμός θα μπορούσε να είναι ένα πρόβλημα, αλλά σε τέτοιες περιπτώσεις, με χιλιάδες κόσμου, πρέπει να λειτουργούμε και λίγο αυτόνομα για να καταφέρουμε να συντονιστούμε στο τέλος. Το μεγαλύτερο θέμα για μένα, δεν είναι η δυσκολία του συντονισμού μεταξύ των κατασκηνώσεων, αλλά πως, μέσα στην ίδια την πόλη του καθενός, μέσα στην ίδια συγκέντρωση, δεν είχαμε μάθει έως τώρα να ακούμε, να σεβόμαστε τη γνώμη του άλλου, θέλαμε μόνο να μιλάμε, να λέμε τα δικά μας. Αυτό είναι που προσπαθούμε να μάθουμε. Σε κάθε περίπτωση, η Μαδρίτη είναι αυτή που δίνει το βήμα, σαν η πιο πολυάριθμη». «Νιώθετε λίγο παραγκωνισμένοι, λίγο στη σκιά της πρωτεύουσας, γι’αυτό το λόγο»; «Όχι, αφού όντως στη Μαδρίτη ξεκίνησαν όλα. Έτσι είναι, η πρωτεύουσα δίνει πάντα το σύνθημα».
«Προβλήματα υπάρχουν ή τα πάντα κυλάνε τόσο ομαλά; Υπάρχει κάτι που δεν σου αρέσει;» «Θες να σου πω ειλικρινά; Φυσικά και υπάρχει. Υπάρχουν αρκετοί που βλέπουν την κατάσταση αυτή ως μια ευκαιρία να φανούν οι ίδιοι προς τα έξω, επιδιώκουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο, θέλουν να επωμιστούν τη δόξα. Κάποιοι άλλοι το βλέπουν σαν διακοπές, σαν μια ευκαιρία να έρθουν να φάνε και να πιουν δωρεάν και να περάσουν ευχάριστα την ώρα τους. Επίσης, σαν συνέπεια των όσων είπαμε πριν, πως ο κόσμος δεν έχει μάθει να κάνει διάλογο, στις συνελεύσεις μας είναι δύσκολο να επικεντρωθούμε στο θέμα, ο καθένας θέλει να διηγηθεί το πρόβλημά του και χάνουμε το στόχο».
«Λέτε πως είστε εδώ με απόλυτα ειρηνικές προθέσεις. Αν η αστυνομία έχει αντίθετη γνώμη από εσάς, τι σκοπό έχετε;» «Είμαστε κατά της βίας, αυτή είναι μια απόλυτα ειρηνική συγκέντρωση και θέλουμε να παραμείνει έτσι. Εάν η αστυνομία επέμβει, έχουμε ήδη αρχίσει να ψάχνουμε εναλλακτικούς τρόπους αντίστασης, όπως το να ξαπλώσουμε στο πάτωμα και να πρέπει να μας μετακινήσουν αυτοί για να μας απομακρύνουν. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα είμαστε βίαιοι. Κοίτα γύρω σου, το μέρος είναι γεμάτο με παιδιά, ποιόν θα ωφελούσε η βία; Θα χάναμε όλοι και περισσότερο εμείς. Επίσης, ακόμη κι όσοι θα ήθελαν τη βία, ξέρουν πως ο κόσμος εδώ θα τους αποδοκιμάσει, αν κάνουν την κίνηση να καλύψουν το πρόσωπό τους ή διανοηθούν να χρησιμοποιήσουν βία. Με τη βία δεν κερδίζει κανείς τελικά».
«Ελληνικά και διεθνή ΜΜΕ συγκρίνουν την εξέγερση σας με εκείνη των αραβικών χωρών». «Μπορεί η μέθοδος μας να είναι ίδια, π.χ. συγκέντρωση σε μια πλατεία, αλλά το κίνητρο είναι εντελώς διαφορετικό. Εκείνη είχαν δικτατορία και πάλευαν για την ελευθερία τους. Εμείς θέλουμε να μιλήσουμε και να ακουστούμε, δεν θέλουμε να κάνουμε επανάσταση».
«Τι ξέρεις για την Ελλάδα και τις συνθήκες εκεί»; «Γνωρίζω τα Εξάρχεια και πως, το κίνημα των αναρχικών στην Ελλάδα είναι πολύ ισχυρό, ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη έχει αποδυναμωθεί. Από την άλλη, η εικόνα που έχουμε οι έξω για το κίνημα εκεί, είναι πως γίνεται υπέρογκη χρήση βίας και πως το κλίμα γενικά είναι κάθε άλλο παρά ειρηνικό».
«Θα ήθελες να σχολιάσεις κάτι πάνω σε αυτό ή να πεις κάτι στους Έλληνες που θα σε διαβάσουν»; «Θέλω να πω πως, ο καθένας είναι ελεύθερος να συνεχίσει το δρόμο της αντίστασης που έχει διαλέξει και μόνο ο χρόνος θα δείξει ποιος ήταν ο πιο αποτελεσματικός. Άλλος με τη βία και άλλος χωρίς. Για εμένα το πιο σημαντικό είναι να υπάρχει ανταλλαγή ιδεών και συνεργασία ανάμεσα σε όλα τα ευρωπαϊκά κινήματα, να παίρνουμε ιδέες και πρακτικές ο ένας από τον άλλον και να εξελισσόμαστε, βρίσκοντας νέους τρόπους να αλλάξουμε τα πράγματα που δεν μας αρέσουν. Πολύ σημαντικό επίσης, είναι να αναζητούμε πληροφόρηση και ειδήσεις εκτός των εμπορικών, καθεστωτικών ΜΜΕ, που διαστρεβλώνουν τα γεγονότα προς όφελός τους».
Τελειώνοντας, ο Cristobal μου αφήνει το φυλλάδιο μιας πρωτοβουλίας στην οποία συμμετέχει. Ονομάζεται www.juventudsinfuturo.net (νεολαία χωρίς μέλλον) και κεντρικό της σύνθημα είναι «χωρίς σπίτι, χωρίς δουλειά, χωρίς σύνταξη, χωρίς φόβο». Όπως ο ίδιος λέει, αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους να εκφράσουν τη δυσαρέσκειά τους, όπως δράσεις έξω από τράπεζες, ενημέρωση στο δρόμο κτλ. Για το τέλος, ένα σύνθημα από τα πολλά της «εξέγερσης». «Αν δεν μας αφήνετε να ονειρευτούμε, δεν θα σας αφήσουμε να κοιμηθείτε».
Πηγή: afroditealsalech.blogspot.com
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου