TRANSLATE

Τετάρτη 22 Οκτωβρίου 2008

Ο Ιπποκράτης σαν να μην υπήρξε ποτέ...

Μετά την κρίση του «ανύπαρκτου» σοσιαλισμού, η κρίση του «υπαρκτού» καπιταλισμού. Οι ενδιαφερόμενοι μελετούν πάλι Μαρξ. Πολιτική και τραπεζική εξουσία σε στενή συνεργασία, χωρίς καμμία ιδεολογία /δικαιολογία, κυνικά, με οποιοδήποτε τρόπο, διευρύνουν τα πελατολόγια τους.
Ο κερδοφόρος πελάτης, στόχος ζωής και θανάτου σε ένα ενιαίο παγκόσμιο οικονομικό
σύστημα και ομοιόμορφο τρόπο ζωής. Η έννοια «πελάτης» προσδιορίζει...

Πελάτης-πολίτης, πελάτης-πολιτικός,
πελάτης-κράτος, πελάτης-.....
Αν δεν είσαι πελάτης, έχεις προβλήματα
ταυτότητας και επικοινωνίας, αν δεν
έχεις πελάτες έχεις πρόβλημα επιβίωσης.
Όποιος έχει τους περισσότερους, τους πιο
«υψηλούς» και ευχαριστημένους πελάτες
παίρνει το παιγνίδι. Όπως κι αν! Οι υπόλοιποι
καταναλώνουν τα προιόντα του, "σιωπηλά",
και προσπαθούν να αυξήσουν την δική τους
πελατεία. Όπως κι αν! Μία ζούγκλα ευέξαπτων
και ακατέργαστων πολιτιστικά πελατών που
ο ένας καιροφυλακτεί να επωφεληθεί από
τις όποιες αδυναμίες ή παραλείψεις του άλλου.

Σε αυτό το σκηνικό ο επιστήμονας-γιατρός,
ο επιστήμονας-οδοντίατρος στέκουν αμήχανοι.
Στο άμεσο παρελθόν τα πράγματα, τους
φαίνονταν κάπως λυμένα. Ήταν περισσότερο
ανεξάρτητοι να επιλέξουν επαγγελματικά
και η σχέση τους με το εξωτερικό ήταν
βασικά σχέση εκπαιδευτική.
Στο παλκοσένικο του σημερινού ανταγωνισμού
οι μακροχρόνιες πρόβες για τον ρόλο που τους
ετοίμαζαν κράτος , εκπαίδευση και κοινωνία
δεν αρκούν πλέον να τους στηρίξουν στη σκηνή.
Όσο καλή κι αν στήνεται η παράσταση,
το έργο γρήγορα κατεβαίνει. Γιατί το θεατράκι
είναι μικρό, οι θεατές λίγοι κι ο ρόλος που
μένει για αυτούς ένα πέρασμα και δυό αττάκες.

Στο μεταξύ τα πράγματα ρέουν ραγδαία.
Ο νέος γιατρός χάνει τη μισή του ζωή να
ετοιμάζεται κι όταν και όπως ετοιμαστεί
κινδυνεύει να χάσει την υπόλοιπη μισή μες
στην αβεβαιότητα και τους συμβιβασμούς.
Ένα μικρό ποσοστό τα «καταφέρνει».
Αλλά ο καθοριστικός παράγοντας αυτής
της επιτυχίας είναι η μεγάλη οικονομική
επένδυση και όχι πάντα ανταποδοτική
και, βέβαια, πάντα όχι για όλους εφικτή.

Δεν δοκιμάζονται όμως μόνο οι γιατροί.
Ένα ολόκληρο παγκόσμιο καπιταλιστικό
σύστημα υγείας κλυδωνίζεται οικονομικά!
Και σε αυτήν την κρίση το τελευταίο που
μετράει είναι το μικρό ατομικό ιατρικό δράμα.

Με στοιχεία του ΟΟΣΑ, τα τελευταία 40
χρόνια η μέση παγκόσμια δαπάνη για την
υγεία σχεδόν διπλασιάστηκε. Με τη γήρανση
των πληθυσμών το πρόβλημα επιτείνεται.
Όσο για μας είμαστε μεταξύ των χωρών του
ΟΟΣΑ με τις υψηλότερες δαπάνες υγείας!

Tο παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα
αναζητεί λύσεις. Πως θα λύσει το πρόβλημα
και μάλιστα υπέρ-του, όταν τα φορολογικά
βάρη των μικρών πελατών, αλλά βασικών
στηλοβατών/εκλεκτόρων του συστήματος,
κτύπησαν κόκκινο. Πως θα λύσει το πρόβλημα
χωρίς να διαταραχθεί το σύγχρονο , καθολικό ,
δογματικό ιδεώδες : Περισσότεροι Πελάτες!
Περισσότερο κέρδος! Όπως κι αν!. Όπως κι αν!.

Τα τελευταία χρόνια, μέρος μιας τέτοιας
λύσης αναζητά η επιβίωση του συστήματος
στο διεθνές άνοιγμα για το εμπόριο και τον
ανταγωνισμό και στον τομέα της υγείας.
Πρωτοπόρος ο καπιταλισμός στις ΗΠΑ
που βιώνει και το μεγαλύτερο πρόβλημα.
Ο συνδιασμός τουρισμού και φθηνότερων
υπηρεσιών υγείας στη χώρα προορισμού
φύτρωσε σαν λύση ευκαιρίας και απλώθηκε
σαν περικοκλάδα σε όλον τον κόσμο.

Μία υπερατλαντική θεραπεία έχει
χαμηλότερο κόστος. Για έναν Αμερικανό,
μια καρδιοχειρουργική επέμβαση στην Ινδία
στοιχίζει το 1/6 του κόστους στις ΗΠΑ και
για έναν Βρεττανό μια αρθροπλαστική ισχίου
στην Ταιλάνδη περίπου το 1/8 από όσο στη
Μεγάλη Βρεττανία (ταξίδι, διαμονή, φάρμακα
συμπεριλαμβάνονται).
Ενδεικτικό για το όφελος το οποίο αποκομίζει
το αμερικανικό σύστημα υγείας, είναι το
παράδειγμα: έχει υπολογιστεί ότι αν ταξίδευε
στο εξωτερικό μόνο το 10% των Αμερικανών
ασθενών για 15 τύπους θεραπείας , οι ασθενείς
και οι ασφαλιστικές εταιρείες θα κέρδιζαν
περίπου 1 δις ευρώ το χρόνο (τα έξοδα τουρισμού
συμπεριλαμβάνονται).

Επιπλέον, ενδεικτικό του αναπτυσσόμενου
αυτού φαινομένου είναι το πλήθος των ασθενών
οι οποίοι το 2006 αναζήτησαν υπηρεσίες υγείας
στο εξωτερικό : 500.000 στη Σιγκαπούρη ,
600.000 στην Ινδία, 1.200.000! στην Ταιλάνδη
που είναι και η βασίλισσα του εισαγόμενου
τουρισμού για υπηρεσίες υγείας. Ανάλογοι
εκκολαπτόμενοι προορισμοί η Μαλαισία, η Νότια
Αφρική , η Κούβα.

Υποστηρίζεται η θεωρία του αμοιβαίου οφέλους :
από την μία, οι μητροπόλεις του καπιταλισμού
ελαφρώνουν το οικονομικό φορτίο των δαπανών
υγείας εξάγοντας κατά χιλιάδες τους ασθενείς,
από την άλλη, οι πολιτικές ηγεσίες των
αναπτυσσόμενων χωρών σε συνεργασία
με επενδύσεις ξένων και εγχώριων ιδιωτικών
κεφαλαίων οργανώνουν προσφορά φτηνότερων
ιατρικών υπηρεσιών προς υποδοχή των ξένων
ασθενών με συνέπειες άφθονο χρήμα να εισρέει,
ο τουρισμός να αναπτύσσεται, και επιπλέον
να δημιουργούνται πρόσφοροι όροι για τον
εκσυγχρονισμό και την απασχόληση του
εγχώριου ιατρικού δυναμικού.

Υπάρχουν και οι Άραβες. Αυτοί, που δεν
φαίνεται να σκέφτονται υπο πίεση, έχουν
πολύ πιο επιθετικές επιχειρηματικές απόψεις.
Αυτοί επενδύουν στην οικοδόμηση ολάκερων
Πολιτειών Παροχής Υπηρεσιών Υγείας.
Για παράδειγμα , η εταιρεία Tatweer χτίζει
την Dubai Healthcare City προυπολογισμού
7 δις ευρώ, όσο, δηλαδή, περίπου το κόστος
κατασκευής 20 υπερσύγχρονων νοσοκομείων
400 κλινών , όπως αυτά του Παιδιατρικού
ή Ογκολογικού που θα ανεγερθούν κοντά
στη Θεσσαλονίκη. Επιπλέον, πρόθεση της
Tatweer είναι να επεκτείνει την κατασκευή
τέτοιων Healthcare City σε Ασιατικές χώρες
(πες Mall...).

Ο νυν Έλληνας Υπουργός Υγείας φαίνεται
να εντυπωσιάστηκε, σε πρόσφατο ταξίδι του,
από τα Αραβικά ιδεώδη και επιστρατεύοντας
και την εμπειρία του από το υπουργείο
Τουρισμού αποφάσισε να προτείνει την
Ελληνική συστράτευση στο στρατόπεδο των
αναπτυσσόμενων χωρών.

Προτείνει σε σχετικό προσχέδιο νόμου:
Στην Ελλάδα να ονομάζoνται «Κέντρα
Τουρισμού Υγείας» κατά πιστή μετάφραση
του ξένου όρου «Ηealth Τourism Center».
Να καλύπτουν αρχικά επτά κατηγορίες παροχής
εξειδικευμένων υπηρεσιών(τι σύμπτωση, όλες
αβάστακτα δαπανηρές για το κράτος, ανάμεσα
τους και η οδοντιατρική), οι οποίες να παρέχονται
από Έλληνες? γιατρούς (θυμίσου το επιχείρημα
ότι θα αυξηθεί η απασχόληση των γιατρών),
σε υψηλούς επισκέπτες (αραβικές επιρροές)
σε συνδιασμό με 5στερη διαμονή και τουρισμό.

Δηλαδή, ένας «χαμηλός» Άγγλος ασθενής
δεν θα έχει τη δυνατότητα να βάλει ένα εμφύτευμα
σε μισή τιμή, να μείνει σε ξενοδοχείο 3 αστέρων
και η τουριστική του ξενάγηση νά περιοριστεί
στην «Ακρόπολη» χωρίς «Δελφούς» και «Ολυμπία»?.
Αυτά τα «5» αστέρια και οι χαρακτηρισμοί «υψηλοί»
επισκέπτες ακούγονται μάλλον σαν απόρροιες του
νεοελληνικού καπιταλισμού αλά Cayenne και
Greco-Μασκαρά που φαίνεται ότι κατευθύνουν
και το υποσυνείδητο της υπουργικής πένας.
Και ποιος πιστεύει ότι "Υψηλοί" και ¨Χαμηλοί"
'Ελληνες ασθενείς δεν θα κατακλύσουν τα θέρετρα
υγείας!
Και που επαφίεται η επιτυχία του όλου εγχειρήματος?
Στις ασφαλιστικές εταιρείες. Κανένα σχόλιο.
Άραγε εννοεί κάποιες που δραστηριοποιούνται
στην χώρα μας...

Περί τίνος τελικά πρόκειται. Μία προσεκτικά
σχεδιασμένη ευκαιρία ανάπτυξης και απασχόλησης
ή μια τυφλή και ευκαιριακή κίνηση να υποστηρικτεί
ένα σύστημα που καταρρέει, παραβλέποντας τον
κίνδυνο αφανισμού της μικρομεσαίας παροχής
υπηρεσιών υγείας. Γιατί υπάρχει και η άλλη
άποψη. Όπως το μεγάλο κεφάλαιο και η πολιτική
του πελατεία υποστηρίζουν και προωθούν τα
παραπάνω σχέδια, έτσι και οι παράπλευρες
έμψυχες απώλειες αυτών των σχεδίων, το απανταχού
γης μικρο-μεσαίο ιατρικό δυναμικό, συνασπίζεται
και αντιδρά για να μην καταστεί παρίας.
Γιατί παρόμοιες άκριτες και ασύδοτες εφαρμογές
των ιδεωδών αυτού του συστήματος οδήγησαν
στην τρέχουσα οικονομική κρίση.

Σε αυτήν την κρίση, όμως, ποιός θα περίμενε
να παρέμβει αποτελεσματικά και προστατευτικά
ένα κράτος , σαν το δικό μας, του οποίου, η ίδια η
πολιτική του ηγεσία, έμπρακτα, το κατατάσσει
στον τομέα της υγείας πλάι στη Γκάμπια και
το Μαλάουι.

Και από την άλλη πόσο προετοιμασμένες
για τις μάχες που έρχονται είναι η ιατρική και
οδοντιατρική κοινότητα που θα έπρεπε να
ηγούνται στις όποιες επιλογές στον τομέα
της υγείας.

Πως όμως να παρεμβαίνουν , πως όμως να
ηγούνται όταν μόνο ανταγωνιστικές δομές
δεν έχουν, όταν το έμψυχο νοσοκομειακό
και πανεπιστημιακό δυναμικό έχει, κατά
πλειοψηφία, παραδοθεί χρόνια στη νιρβάνα
και τα "αθώα ή ένοχα τυχερά" του
δημοσιουπαλληλισμού, στην άκριτη διαχείριση
εισαγόμενης γνώσης και υποδομών, στην
έλλειψη παραγωγής νέας γνώσης και
καινοτομιών. Όταν στο ελεύθερο επάγγελμα,
κατά πλειοψηφία, κυριαρχεί η απομόνωση
και η αγωνία της επιβίωσης.

Ωστόσο το παιγνίδι δεν έχει χαθεί γιατί
στην ουσία δεν έχει καν αρχίσει.
Οι υπεραγορές υγείας που θα προκύψουν,
με ή χωρίς τουριστικούς μανδύες,
δεν πρόκειται να στεριώσουν αν δεν
τηρούν δυό βασικές προυποθέσεις:

1. την αδιαπραγμάτευτη ποιότητα ιατρικών υπηρεσιών.
2. την ιδιαίτερη προσωπική σχέση γιατρού-ασθενή.

Γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τέτοιες
προυποθέσεις δύσκολα εξασφαλίζονται τόσο
στον σημερινό δημόσιο όσο και ιδιωτικό τομέα.
Η ξενοδοχειακή και υλικοτεχνική αναβάθμιση
όταν μάλιστα θα καθορίζεται κυρίως από
απρόσωπα και κερδοσκοπικά κριτήρια δεν
πρόκειται να αλλάξουν την τρέχουσα εικόνα
και το πιθανότερο είναι να την επιδεινώσουν.

Πιστεύω ότι η λύση βρίσκεται στην παράλληλη
στήριξη και παροχή δυνατότητας για σταδιακή
αναβάθμιση και όχι στον αφανισμό του
μικρομεσαίου ιδιωτικού ιατρείου, διότι μόνο
εκεί αυτές οι προυποθέσεις μπορούν να
εκπληρώνονται. Η λύση βρίσκεται στη βαθμιαία
συνένωση της επιστημονικής και επαγγελματικής
δύναμης ιατρών γενικών και ειδικοτήτων και
στην θεσμική κατοχύρωση σχέσεων δημιουργικής
συνεργασίας μεταξύ νοσοκομείων και ιδιωτικών
ιατρείων με αυστηρά επιστημονικά κριτήρια
προς όφελος των ασθενών.

Πιστεύω, επίσης, ότι η παροχή εξειδικευμένων
υγειονομικών υπηρεσιών μιας χώρας σε ξένους
ασθενείς πρέπει να θεωρείται αυτονόητη,
δεν χρειάζεται ευκαιριακά θεσμικά πλαίσια,
που αλλού αποσκοπούν, δεν μπορεί να ευτελίζεται
με προσφορές "φτήνειας" και "αναψυχής" , δεν
μπορεί να πλασάρεται σαν εθνικό προιόν
στο πανέρι και εξαρτάται μόνο από την
επιστημονική αξιοπιστία του επιπέδου
της ιατρικής επιστήμης αυτής της χώρας.

Εκεί είναι το στοίχημα και όχι στα Χστερα
ιατρεμπορικά-ξενοδοχεία. Και τέλος πάντων
αν είμαστε ελικρινείς ξέρουμε τι μας λείπει
για να προχωρήσουμε σωστά. Και από μας
εξαρτάται να το αναπληρώσουμε ή να
συμπεριφερόμαστε σαν ο Ιπποκράτης
να μην υπήρξε ποτέ...


Δ .Τρικεριώτης

Δεν υπάρχουν σχόλια: