 |
Erosion (Jacek Yerka) |
Όποτε κάποιος μεγάλος σεισμός χτυπά τη χώρα οι σεισμολόγοι καταλήγουν στο κλισέ «πρέπει να μάθουμε να ζούμε με τους σεισμούς», οι μηχανικοί συμπληρώνουν «οι οικοδομές πρέπει να χτίζονται με τις αναγκαίες προδιαγραφές» και οι πολιτικοί κατορθώνουν τελικά, μετά από πολλά χρόνια «σεισμικής» εμπειρίας, να πείθουν για το αναπόφευκτο, ότι δηλ. οι άστεγοι πρέπει να μάθουν να περιμένουν.
Και στο επόμενο ταρακούνημα, λες τίποτε δεν έγινε, ακούς τα ίδια λόγια από διαφορετικά, ίσως, χείλη, λες χρόνος δεν υπήρξε, σαν τίποτα στο βάθος να μην άλλαξε, παρ’ ίσως το επίκεντρο, και συνεχίζεις έτσι ανεκτικός όπως οι πρωτόγονοι πρόγονοι σου, πού’ ριχναν όλο το κακό στην ανεξέλεγκτη μανία της φύσης.
Και τώρα που τη σεισμογενή αυτή χώρα την χτύπησε μια μεγάλη οικονομική καταστροφή, η μακροχρόνια μύηση σου σ’ αυτό το παράδοξο είδος στωικής ανοχής εκλήθη να αναβαθμιστεί σε ένα πιο εξελιγμένο επίπεδο «δικαιολογημένης» και αδιαμαρτύρητης αποδοχής, που σε ωθεί:
Να αποδέχεσαι να καθορίζουν την τύχη της εργασίας σου εκείνοι που στην πλειοψηφία τους δεν εργάστηκαν ποτέ.
Να αποδέχεσαι να καθορίζουν την τύχη της περιουσίας σου εκείνοι που στο σύνολο τους δεν σου επιτρέπουν να γνωρίζεις πώς απόκτησαν και πώς πολλαπλασίασαν τη δική τους περιουσία.
Να το αποδέχεσαι αυτό, ακόμη κι αν αυτή η περιουσία δεν είναι μόνο ατομική αλλά συλλογική, κοινωνική και εθνική.
Να αποδέχεσαι ότι αυτοί που ασκούν εξουσία δεν επιτρέπεται να κρίνονται όπως εσύ κρίνεσαι, ούτε για την αξιοπιστία τους, ούτε για τις παρανομίες τους.
Να αποδέχεσαι ότι μπορούν να υπογράφουν, να θεσπίζουν και να εφαρμόζουν νόμους για τους οποίους δεν τους έχεις εξουσιοδοτήσει με την ψήφο σου.
Να αποδέχεσαι την υποβάθμιση κάθε έννοιας ποιότητας στην καθημερινότητα, την πνευματική ζωή, το περιβάλλον.
Να αποδέχεσαι να πληρώνεις, και με δυσμενώς άνισο τρόπο, για ένα κόστος που είναι κατ’ ελάχιστον δικό σου.
Στη χώρα που δίδαξε σοφία, πολιτισμό, δημοκρατία και την έννοια δικαίου στον υπόλοιπο κόσμο, αυτή η ανεκτικότητα δεν μπορεί να θεωρείται αρετή. Και ο εθισμός σε αυτήν δεν εμπνέει καμμία δύναμη για δημιουργική ζωή. Καμμία ελπίδα. Ισοδυναμεί με το «να ζεις χωρίς να ζεις».
Σε παλαιότερη ανάρτηση, η οποία αναφερόταν στο χαρακτήρα των Αθηναίων στα χρόνια της τουρκοκρατίας, από το έργο του Ακαδημαϊκού Δημήτρη Καμπούρογλου «Ιστορία των Αθηναίων», μεταξύ άλλων αναφέρονταν τα χαρακτηριστικά:
«το ανέχεσθαι άρχοντα βλακωδέστερον του εκλέγοντος αυτόν – αρκεί να ομιλή ολίγα, να έχη περιουσίαν, ήθος αρχοντικόν και ιδίως ανάστημα, να μειδιά ελαφρώς και προστατευτικώς, να βαδίζει σοβαρώς και να μην αναπτύσση ιδέας, πράγμα εύκολον αφού δεν έχη», το «ανάγκη αυθέντη» και «το προασπίζειν τον εγκληματία, το φιλύποπτον, το ζητείν πάντοτε υστεροβουλίαν και ιδιοτέλειαν».
Άκουγα χθες το πρωί στο ραδιόφωνο έλληνα δημοσιογράφο να ωρύεται κάπως έτσι: «αν θέλουν οι Γερμανοί να μας στείλουν και Βαυαρό αντιβασιλέα, ας τον στείλουν! Τι άλλο θέλουν τέλος πάντων για να μας αφήσουν ήσυχους!». Το ίδιο βράδυ διάβασα ότι αυτός ο δημοσιογράφος προσελήφθη στην ΕΡΤ. Τα χρόνια, οι αιώνες περνούν αλλά κάποιες νοοτροπίες παραμένουν κυρίαρχες.
Έχει, πράγματι, διαχρονική αξία η θέση ότι το βασικό ζήτημα στη δημοκρατία δεν είναι το τι κάνουν οι ασκούντες την εξουσία αλλά κυρίως το τι κάνουν για αυτήν αυτοί που την υφίστανται. Το αν και πώς ελέγχουν αυτήν την εξουσία. Στη δική μας δημοκρατία αυτός ο έλεγχος ασκείται ελλειμματικά διότι το παιγνίδι της δικομματικής εναλλαγής τον ακυρώνει.
Το γνωστό παιγνίδι που κόβει και ξανακόβει την ίδια τράπουλα και μοιράζει πρώτα τα χαρτιά και μετά τα συγχωροχάρτια σε όσο το δυνατόν περισσότερους παίκτες. Το γνωστό παιγνίδι που το γύρισαν μπούμερανγκ οι δανειστές και τώρα κινδυνεύει να θυμίζει «funny games»…
Αυτό το παιγνίδι ανέδειξε, συντήρησε και γενίκευσε τη διαφθορά σαν μοχλού δανεικής «ανάπτυξης» που επέτρεψε τη σταδιακή αποσάθρωση της πραγματικής οικονομίας από την ορμητική ώσμωση της παγκοσμιοποιημένης ανταγωνιστικής αγοράς.
Αν αυτό το παγ(ι)ωμένο μόρφωμα δεν καταφέρει να ελευθερωθεί από τις, πιθανά εκβιαστικού χαρακτήρα, αγκυλώσεις του, ώστε να εφαρμοσθεί ένα, αυτοκριτικά, δικαιότερο update της ελληνικής κοινωνίας, κρίσιμο και αναγκαίο για την επιβίωση της στις σημερινές συνθήκες, τότε κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει την ωρίμανση της ιδέας ότι «η Ελλάδα χρειάζεται τη βελούδινη επανάσταση της».
Όπως κι αν έχει, όπως κι αν πάει, το δίπολο «διαφθορά και ανεκτικότητα» δεν οδηγεί πουθενά παρά μόνο στην αποθράσυνση των διεφθαρμένων και την εξαθλίωση των ανεκτικών.
Δ. Τρικεριώτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου